Typografia
Ręka na Pulsie
Co dalej?
Badania fokusowe. Różni wydawcy mają różne opinie na ten temat. Jedni robią serię badań i kurczowo trzymają się ich wyników, inni w ogóle nie doceniają tego narzędzia. Prawda jak zwykle leży po środku: bez badania nie dowiemy się, jakie są potrzeby czytelników i odbiór nowej gazety. Z kolei przesadna wiara w to, co powie o kolorach np. gospodyni domowa, może być złudna. Wydawcy „Pulsu Biznesu” nie przeceniają wyników badań. Numer zerowy był testowany głównie wewnątrz redakcji i akceptowany przez radę nadzorczą.
Organizacja. Praca dizajnera nie kończy się na oddaniu projektu. Warto zadać sobie parę pytań. Jak pracuje dział graficzny i produkcja? Czy liczba pracowników jest wystarczająca do nowego projektu? Czy obieg dokumentów jest właściwy? Czy redakcja przestrzega terminów? Czy planowanie jest efektywne? Warto pamiętać, że dobra organizacja i planowanie to najwięksi sprzymierzeńcy działu graficznego, ich brak może storpedować nawet najlepszy projekt. W „Pulsie Biznesu” słabym punktem była fotoedycja i infografika oraz planowania długoterminowe. Wszystkie te elementy zostały znacznie ulepszone. Pozostały jeszcze dwa postulaty do realizacji: wzmocnienie planowania przez system intranetu i zatrudnienie edytora infografiki.
Nowa makieta co dwa lata
„Puls Biznesu” przechodzi redizajn co 2–3 lata. Nasuwa się pytanie, czy to nie za często? Podobnie dzieje się w gazetach amerykańskich, rzadziej przeprojektowuje się dzienniki w Europie. Porównanie z częstotliwością wypuszczania na rynek nowych modeli samochodów czy telefonów komórkowych jest pewnie nie na miejscu. Siła przyzwyczajenia w tej branży jest ogromna. Ale z drugiej strony nasi czytelnicy żyją w szybko zmieniającym się świecie, chłoną inne, zwykle bardziej nowoczesne media. Gazety powinny dotrzymywać im kroku.
Sześć kroków redizajnu
Strategia i cel – co chcemy osiągnąć
Treść gazety – jakie zmiany zawartości są konieczne
Projekt – jaka makieta będzie spójna z wyznaczonymi celami
Organizacja i planowanie – jak można poprawić planowanie i płynność procesu pracy, aby produkcja nowej gazety była efektywniejsza
Wdrożenie – prezentacja makiety, szkolenia, numery zerowe, badania
Marketing – opracowanie strategii spójnej z założonymi celami
Jest kilka tendencji, które zmienią – moim zdaniem – oblicze gazet w najbliższych latach:
- Zmniejszanie formatu. Gazety typu broadsheat praktycznie już zanikają. Przejście „Independent” i „Timesa” na format tabloidu oraz sukcesy gazet formatu A4 są tego potwierdzeniem.
- Nasili się tendencja do prostego, minimalistycznego dizajnu, z dużą ilością bieli jako elementu nawigacji.
- Gazety będą się starały używać mniej powszechnych, bardziej ekskluzywnych krojów pisma. To będzie budować ich tożsamość. Spadnie popularność fontów skondensowanych oraz ciężkich, pogrubionych.
- Poprawa jakości druku sprawi, że palety kolorów będą bardziej wysublimowane, budowane na złamanych, jasnych odcieniach. Królujące obecnie czerwony i niebieski oddadzą pole barwom bardziej wyszukanym.
- Zacieranie się różnicy między news a feature w innych mediach (tv, magazyny) oraz fakt, że gazety już od dawna nie są najszybszym medium, sprawią, że dzienniki ewoluować będą w stronę magazynów, drukując więcej opinii i analiz, a jeśli już newsy, to raczej wybrane. To będzie miało wpływ na layout i zdjęcia (bardziej magazynowe).
- Dizajn w gazetach zostanie zastąpiony przez tzw. wizualne dziennikarstwo. Dyrektorzy artystyczni nazwą się redaktorami wizualnymi. Layout mniej się będzie kojarzyć z grafiką, a bardziej ze sztuką komunikacji. Treść i przekaz staną się rzeczywiście najważniejsze.
- Doczekamy się więc gazet z bardziej wysublimowaną typografią, magazynowymi zdjęciami i zupełnie nową kolorystyką. Skutkiem tego będzie stopniowe zacieranie się różnic (dzisiaj można je wręcz nazwać przepaścią) między dziennikami a magazynami.
Inspiracje za oceanem
Jacek Utko zaznacza, że w jego graficznej edukacji duży udział miały dwie zagraniczne instytucje:
Society for News Design (www.snd.org) – największe na świecie stowarzyszenie grafików, redaktorów, wydawców gazet, organizujące najbardziej znany konkurs dizajnu prasowego. Album z nagrodzonymi stronami gazet z całego świata to najbardziej wiarygodny barometr trendów i kopalnia pomysłów.
Poynter Institute (www.poynter.org) – prestiżowy instytut prasowy z Florydy, zajmujący się edukacją dziennikarzy. Rozbudowany wydział Visual Journalism słynie z najlepszych programów szkoleniowych i wykładowców.
World’s Best Designed 2004
W 25. edycji konkursu Society for News Design „Puls Biznesu” został wybrany jedną z pięciu najlepiej zaprojektowanych gazet na świecie. Do konkursu zgłoszono w tym roku prawie 13 tys. prac z całego świata. „Puls Biznesu” jest pierwszą gazetą z naszej części Europy nagrodzoną w tym konkursie. Jury zwróciło uwagę na: elegancję, dynamikę i subtelność rozwiązania, integrację słów i grafiki, dyscyplinę w rzemiośle. „Duże strony w małym formacie” – można przeczytać w uzasadnieniu werdyktu.